Kaartspelkistje

Voor dit kistje heb ik gekozen om te werken met massief gemoest esdoorn, peren en berken. Het gemoeste esdoorn heeft een prachtige tekening in het hout en combineert goed met het warme peren. Het berken is gebruikt voor de bodems. Al het hout is bewerkt met handschaaf en schraapstaal.

Voor de verbindingen heb ik een machinale zwaluwstaartvariant gebruikt.
De hoeken van het kistje zijn voorzien van een schuin verlopende vellingkant, waardoor het kistje optisch niet vierkant lijkt maar taps naar onderen toe lijkt te lopen. De bijzondere vorm van de pootjes wordt geaccentueerd door een peren herlijst.

Afmetingen: 26 x 18 x 22 cm.

De speciaalzaak voor houtbewerkers Baptist in Arnhem organiseerde in 2008 de wedstrijd “Knappe Kistjes en Donderse Doosjes”. In die tijd was ik bezig met een klein persoonlijk project, te weten een spelletjeskistje voor het kaartspel van de Kolonisten van Catan. Daar ik een bijzonder kistje in gedachten had, was de beslissing om deel te nemen snel genomen.
Hieronder kunt u de voor de wedstrijd ingestuurde technische omschrijving lezen.

Voor dit kistje heb ik gekozen om te werken met massief birdseye maple, peren en berken. Het birdseye maple heeft een prachtige tekening in het hout en combineert goed met het warme peren. Het berken is gebruikt voor de bodems. Al het hout is bewerkt met handschaaf, schraapschaaf en schraapstaal.
Het enige schuurpapier dat is gebruikt, is een korrel 400, als laatste gang.
Op het deksel van het kistje is het logo van het kaartspel in hout uitgesneden (een molen en ridder voor de ondergaande zon).

De bijzondere vorm van de pootjes wilde ik graag terugzien in een peren herlijst, maar door de ronde vormen had dit nog wel wat voeten in de aarde. Ik heb dit opgelost door eerst een gat 12 mm te boren, vervolgens een peren prop daar in te lijmen, en daar weer een gat 8 mm uit te boren, waardoor een ronde herlijst van 2 mm ontstond die was aan te sluiten op de rechte lijnen.

Voor de verbindingen heb ik gekozen voor een machinale zwaluwstaartvariant, waarbij een losse peren zwaluwstaartvormige pen in een op 45 graden gefreest nest (ten opzichte van de haakse hoek) wordt geslagen. De zwaluwstaartvormige pennen hebben in het hart weer een vierzijdig ingelijmd blokje maple. Bij de onderlinge maatvoering van de nesten is rekening gehouden met het latere openzagen van het kistje (deksel) zodat alle nesten op gelijke afstand van elkaar zitten; de peren herlijsten tussen deksel en romp zijn van tevoren ingelijmd, wederom rekening houdend met deze 3 mm zaagsnede.

Na verlijming van de staarten en nesten leek het mij een aardig detail om deze hoeken van een verlopende vellingkant te voorzien. Na veel wikken en wegen heb ik besloten om dit detail door te zetten, wat in combinatie met de greeplijst rond het deksel een zeer fraai effect oplevert. Een bijkomend effect is het optisch bedrog dat wordt veroorzaakt door de verlopende vellingkanten. Hierdoor lijkt het kistje taps naar onderen toe te lopen.

Het kistje heeft vier trays om alle kaartjes van het spel op te kunnen bergen. De kaartjes wilde ik graag enigszins schuin omhoog laten staan, zodat deze makkelijk eruit te halen zijn. Hiervoor is een halfrond latje onderop de bodem van de trays geplaatst. Ook horen bij het spel nog twee dobbelstenen en twee bijzondere stenen, die ik graag op een nette manier in een vakje wenste op te bergen. Daarvoor heb ik een klein inlegstukje op maat gemaakt, bestaande uit vier onderdelen die los in elkaar passen en over het halfronde latje lopen. Hierdoor blijven alle vakjes uniform, voor het geval dat het spel in de toekomst nog wordt uitgebreid en de indeling van het kistje zou veranderen.

Ook om het pakken van de kaartjes te vergemakkelijken, maakte ik aan de bovenkant van de vakjes een halfrond maantje. Hiertoe nam ik twee bovenkantjes, klemde die met hun halvemaankant aan elkaar en boorde toen een gat, waardoor er twee halve gaten ontstonden.
Het kistje omsluit de trays zo nauwkeurig dat het noodzakelijk was om in alle trays en in de bodem van het kistje een tweetal gaten te boren waardoor de lucht enigszins kon ontsnappen bij het inzetten en uitnemen. Een bijkomend gevolg hiervan is dat bij het inzetten van de trays de lucht dusdanig langzaam ontsnapt, dat er een natuurlijk kussen ontstaat waardoor je de tray bij het inzetten direct kunt loslaten waarna deze zachtjes op zijn plek landt.